Derleyen: Fazilet Şenol / Milliyet.com.tr – İki göçmen emekçinin çocuğu olarak ABD’nin Kaliforniya eyaletinde dünyaya gözlerini açtığında takvimler 7 Ağustos 1962’yi gösteriyordu. Annesi Julia ve babası Salvador aslında Meksika’dan ABD’ye göç etmiş çalışanlardı. Küçük yaşlardan itibaren kardeşleriyle birlikte çiftlikte göçmen personel olarak çalışan ailesinin eser toplamasına yardım etmeye başladı. Ailesine yardım etmesi yüzünden birden fazla vakit okulu kaçırıyordu, daima yer değiştiriyordu. Yıllar sonra bu yılları “Başkaları yaz tatilini sabırsızlıkla beklerken, ben ise bundan nefret ediyordum. Yaz tatili benim için haftada 7 gün boyunca tarlada çalışmak manasına geliyordu” diye yâd edecekti. Hikâyesi yıllar içinde lisandan lisana dolaşacak, çocuk yaşlardan itibaren çalışmasının ekmeğini yıllar içinde yiyecekti. İşte bugün tüm dünyanın astronot olarak tanıdığı Jose Hernandez’in herkesi etkileyen gayreti.
APOLLO’YLA BAŞLAYAN HAYAL
Hernandez’in astronot olma hayali 10 yaşındayken başladı. 1972’de Apollo 17’nin Ay’a inişini ekran başında izleyen minik Jose büyüyünce ne olacağına işte o an karar verdi. Bu tarihi ana tanıklık etmek için ailesinin siyah beyaz televizyonunun çabucak üstündeki tavşan kulağı kaldıran minik Jose, izledikleri karşısında şaşkın ve heyecanlıydı. Heyecanını babasıyla paylaştığında ondan çok değerli tavsiyeler işitti. Her ne kadar babası Salvador Hernandez, kağıt üstünde sadece tarlada eser toplayan sıradan bir emekçi olsa da o aslında oğluna değerli tavsiyelerde bulunacak bilge bir adamdı. Baba Salvador, minik oğluna şu tavsiyelerde bulunacaktı:
“Hedefini bul. Ne kadar uzakta olduğunu bil. Bir yol haritası çiz. Nasıl yapılacağını bilmiyorsan öğren. Başardığını düşündüğünde muhtemelen daha çok çalışman gerekecek.”
ÖĞRETMENİ AİLEYİ İKNA ETTİ
Babasının söylediği bilgece kelamlar minik Jose’nin aklının bir köşesine çoktan kazınmıştı. 12 yaşına gelene kadar İspanyolcadan diğer bir lisan bilmiyordu, üstelik ailesinin daima taşınmasından dolayı sırf orta sıra okula gidebiliyordu. Tam da bu noktada hayatının bir başka dönüm noktası olacak olay gerçekleşti. Yaptığı devamsızlıkların farkında olan bir öğretmeni Hernandez’lerin konutunu ziyaret etmeye başladı.
Sınıf öğretmeni Ms. Young, konut ziyaretleri boyunca Jose Hernandez’in eğitim öğretim hayatından kopmaması için özel bir uğraş sarf ediyordu. Ailesi ise bu esnada yeniden öteki bir bölgeye taşınmayı düşünüyordu. Öğretmen Ms. Young ise minik çocuğun babasını Stockton’da kalmaya ikna etmeyi başardı.
SÖZLERİ OĞLUNA YOL HARİTASI OLDU
İşte bu an Jose’nin de hayatında her şeyi değiştirdi. Hernandez’ler, oğullarının öğretmeninin söylediklerinden etkilenmişlerdi. Öğretmen Ms. Young’ın kelamını dinlemeye karar veren ve oğullarının eğitimine devam etmesinin değerli olacağını kabul eden aile, çocuklarının Franklin Lisesi’nden mezun oluşuna da tanıklık etti. Üstelik baba Salvador Hernandez, gelecekte tüm dünya tarafından tanınacak bir isme dönüşecek oğluna geçmişte yol haritası gösterdiğine ve ona bir ışık olduğunu da yıllar içinde yeterli anlayacaktı.
Babasının tanım ettiği yolu kullanarak hayatına devam eden Hernandez, 1984 yılında Pasifik Üniversitesi’nden elektrik mühendisliği alanında lisans derecesini aldı. İki yıl sonra Santa Barbara’daki Kaliforniya Üniversitesi’nden elektrik ve bilgisayar mühendisliği alanında yüksek lisans derecesi aldı.
Yüksek lisansını aldıktan sonra Kuzey Kaliforniya’daki Lawrence Livermore Ulusal Laboratuvarı’nda çalışmaya başladı. Fakat işler tam da beklediği üzere ilerlemedi. Çalıştığı laboraturvardaki yalnızca birkaç Latin kökenli ABD’liden biriydi. Çalıştığı yerde Latin kökenli olmasından dolayı onu kapı görevlisiyle dahi karıştıranlar çıktı. Karşılaştığı ırkçılık onda derin bir hayal yarattı lakin tekrar de yılmadı.
HAYALLERİNDEN UZAK GÖRÜNÜYORDU
Hernandez, astronot olma hayali üzerine yaklaşarak yaklaşık 15 yıl boyunca bu laboraturvarda çalışmalarına devam etti. Üstelik vakit içinde çığır açan bu çalışmaları ona giderek daha da büyük bir şöhret kazandırmaya başladı. 2001 yılında Houston Uzay Merkezi’ndeki Uzay Mekiği ve Milletlerarası Uzay İstasyonu misyonlarına yardım eden NASA gereç araştırma mühendisi olarak misyon yaptı. 2002’de ise Gereç ve Süreçler Şube şefi olarak misyon yapmaya devam etti.
Hernandez bu esnada ise bir yandan da astronot olmak için başvurtuda bulunuyordu. Lakin gelen red yanıtları her seferinde onda hayal kırıklığına sebep oluyordu. Hernandez, görünürde hayallerine çok uzaktı lakin tekrar de vazgeçmedi.
TAM 11 KERE RET YEDİ ANCAK PES ETMEDİ
Peş peşe NASA’ya müracaatta bulunsa da olumlu yanıt alamıyordu. İşte bu kritik virajda bir sefer daha talihi yaver gidecekti. Daha sonra hayatını birleştireceği Adela, adeta onun yeterlilik meleğiydi. NASA’nın onu reddettiği 6’ncı denemenin sonunda devreye giren Adela, çok sevdiği adamın pes etmemesini sağladı. Hernandez, eşi Adela için şunları söyledi: “NASA’nın beni reddettiği 6’ncı yılda ret mektubunu buruşturup yatak odasının yerine attım. Bir sefer daha müracaatta bulunmayı düşünmüyordum, artık daha fazla denemeyi bırakacatım lakin Adela beni bundan vazgeçirdi.”
Adela’nın eşine olan inancı, NASA’nın onu 2004 yılında astronot sınıfına seçtiği andan itibaren manşetlere taşınmıştı. Bir düzine yıl boyunca programa girmek için başvurduktan sonra Hernandez, takvimler 2009 yılını gösterdiğinde çocukluğundan beri hayalini kurduğu uzaya gitti.
Astronot olduğunda 41 yaşındaydı. Fakat aslında yeni astronotların ortalama yaşı 34’tü. Bir mühendis olan Hernandez, 2009 yılında uzaya Porto Riko kökenli Joseph M. Sanki ile gönderilen iki Latin astronottan biriydi ve uzay mekiği Discovery’de misyon aldı. NASA onu astronot yapmadan evvel tam 11 sefer reddedilse de hiç vazgeçmemişti.
‘EN GÜZELİNİ DİLİYORUZ’
NASA’da 10 yıllık bir çalışmadan sonra, Hernandez Ocak 2011’de devlet kurumundan Houston’daki havacılık ve uzay şirketi MEI Technologies Inc.’de Stratejik Operasyonlar için yönetici direktör olarak misyon yaptı. NASA’nın Johnson Uzay Merkezi’ndeki Astronot Ofisi şefi Peggy Whitson, “Jose’nin yeteneği ve adanmışlığı ajansa büyük katkıda bulundu ve birçok bireye ilham kaynağı oldu. Mesleğinin bu yeni kademesiyle en güzelini diliyoruz” dedi.
Mücadelesiyle birçok şahsa örnek olan Jose Hernandez’in hayatı geçtiğimiz günlerde yayınlanan bir sinemayla tekrar gündeme geldi. Dijital bir görüntü platformda yayına giren biyografik drama tipindeki ‘A Million Miles Away’ ismini taşıyan sinemanın direktörlüğünü ise Alejandra Marquez Abella üstlendi. Filmin senaryosu ise Bettina Gilois ve Hernan Jimenez ile direktör Abella tarafından Hernandez’in anlatımlarına dayanarak kaleme alındı.